"Ελλαδέξ"

"Λευκαίνει καλύτερα!"

Στην δισκογραφία υπάρχουν κατά καιρούς κάποιες "ευτυχείς συγκυρίες", όπου οι συναντήσεις κάποιων δημιουργών έχουν δώσει άλλοτε έργα σημαντικά κι άλλοτε έργα με κάποιο ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Στη δεύτερη περίπτωση συγκαταλέγεται και τούτος ο δίσκος του 1975, αποτέλεσμα συνεύρεσης τριών ιδιαίτερων δημιουργών, οι οποίοι ωστόσο είχαν ήδη συνεργαστεί ξανά προηγουμένως, ανά δύο. Ο Γιάννης Λογοθέτης, σκιτσογράφος, στιχουργός αλλά και συνθέτης (γνωστότατος και ως Λογό) από τη μια, και ο Γιάννης Κιουρκτσόγλου, κιθαρίστας και συνθέτης - μέλος ενός ιστορικού συγκροτήματος (το "Κιου" των Πελόμα Μποκιού) έχουν συνεργαστεί ένα μόλις χρόνο πριν, σε άλλον ένα σατιρικό δίσκο, με τραγουδιστή τον Ανδρεάδη, ως στιχουργός ο πρώτος, ως συνθέτης και ενορχηστρωτής ο δεύτερος. Παράλληλα, ο Κιουρκτσόγλου συνεργάζεται με το Δημήτρη Πουλικάκο για την ολοκλήρωση των ηχογραφήσεων και της παραγωγής του, ίσως, σημαντικότερου ελληνικού ροκ δίσκου (ο οποίος όμως θα κυκλοφορήσει την επόμενη χρονιά), "Μεταφοραί εκδρομαί ο Μήτσος". Σε αντάλλαγμα της συνδρομής του αυτής, ο Κιουρκτσόγλου ζητά από τον Πουλικάκο να ερμηνεύσει ένα καινούριο του τραγούδι. Ο Πουλίκας δεν πολυγουστάρει το κομμάτι που του προτείνει ο Κιουρκτσόγλου, υποχωρεί όμως τελικά και κάνει τη χάρη στον "παραγωγό" του να το ηχογραφήσει. Έτσι προκύπτει το "Ελλαδέξ", ο πιο ροκ δίσκος του Γιάννη Λογοθέτη!

Η συνεργασία και των τριών μαζί σε κάποια από τα κομμάτια του δίσκου δίνει και τα καλύτερα, νομίζω, αποτελέσματα. Ο δε Πουλικάκος τελικά συμμετέχει, όχι μόνο με μία, αλλά με τρεις ηχογραφήσεις, που είναι και τα highlights του άλμπουμ, και μάλιστα με ...τρεις διαφορετικές περσόνες, όπως αναγράφονται και στο εξώφυλλο (θα εξηγήσω παρακάτω)! Συνερμηνευτές στο δίσκο είναι ο Χρήστος Λεττονός και η αδερφή του Κιουρκτσόγλου, Ιωάννα, ενώ από τρία κομμάτια ερμηνεύουν ο Λογό, ο Σάμης Παυλής και οι ...Αδελφοί Κατσάμπα ("Το κοκκοράκι" του Κορίνθιου)! Τις συνθέσεις μοιράζονται οι δυο Γιάννηδες και την ενορχήστρωση, άλλοτε σε χαρακτηριστικά λάτιν τζαζ (καταβολές από τους Πελόμα Μποκιού), και άλλοτε σε ...λαϊκά ηχοχρώματα, έχει αναλάβει ο Κιουρκτσόγλου. Ο δίσκος είναι στο σύνολό του απολαυστικός και δεν περιέχει μόνο τις 1-2 επιτυχίες που συνηθίζεται. Θα ήθελα στη συνέχεια να σταθώ σε μερικά από τα κομμάτια του άλμπουμ που προσωπικά ξεχωρίζω.

Το δίσκο ανοίγει ο μπλαζέ Δημήτριος (η πρώτη περσόνα) Πουλικάκος, με το κομμάτι του Κιουρκτσόγλου που είχε αρχικά αρνηθεί να τραγουδήσει, και το οποίο προέκυψε και το χιτ του άλμπουμ, το τζαζίζον "Πολύ ωραίο στυλ (βεβαίως βεβαίως)" σε μια απολαυστική ενορχήστρωση. Συνεχίζει η Ιωάννα με το ροκίζον "Άδικοι κόποι" (πικρή σάτιρα-σχολιασμός των πολιτικοκοινωνικών θεμάτων της εποχής - μεταπολίτευση, τηλεόραση κλπ, από τα αγαπημένα μου). Ο Μίμης Πουλικάκος (με τη δεύτερη περσόνα του) ερμηνεύει "Στα γεννέθλιά μου" τους τολμηρότερους στίχους που έχουν γραφτεί από τον Γιάννη Λογοθέτη (σε μουσική του ίδιου). Ο Λογό μας προετοιμάζει στην πρώτη στροφή, με το στίχο "Αδελφοί Γρασίδη, είδη καπνιστού...", πως ότι ακούσουμε στη συνέχεια αφορά το ...κάπνισμα και μόνο, και μην πάει αλλού το μυαλό σας (στο πονηρό!), για να μας πετάξει στη συνέχεια κατάμουτρα το, θρυλικό πλέον, ρεφρέν "Πάρε μου μια πίπα δώρο γλυκιά μου για τα γεννέθλιά μου"! Σειρά στο τραγούδι έχει ο Λογό, σε μουσική δική του πάλι, με το πασίγνωστο "Το ανθρωπάκι μου" (δεύετρο χιτ του δίσκου), και ακολουθούν, στο τέλος της πρώτης και στην αρχή της δεύτερης πλευράς (του βινυλίου), δυό ακόμη απολαυστικές συνθέσεις του Κιου. Ο Χρήστος Λεττονός ερμηνεύει με κέφι το χορευτικό λάτιν (μάμπο; θα σας γελάσω, πάντα μπέρδευα αυτούς τους ρυθμούς...) "Ο Στρατηγός" (αναφορά στους δικτάτορες της επταετίας) και η Ιωάννα Κιουρκτσόγλου με τον λαϊκοσκυλά Μήτσο Πουλικάκο (Δημήτριος, Μίμης και Μήτσος οι τρεις περσόνες του Πουλίκα) το διασκεδαστικό τσιφτετέλι "Η κασσέττα και η Λέττα" (και μάλιστα ερμηνεύουν με ...ιδιαίτερη προφορά). Εν ολίγοις, το "Ελλαδέξ" είναι ο απολαυστικότερος, για μένα, δίσκος του Λογό (μαζί ίσως με τα "Τραγούδια με νόημα" της ίδιας χρονιάς, όπου εκεί ο Λογό ντύνει με ελληνικούς στίχους μερικά από τα γνωστότερα λάτιν τραγούδια, σε διασκευή-ενορχήστρωση πάλι του Κιουρκτσόγλου, και ερμηνείες από τους τρεις κωμικούς μας Γκιωνάκη, Καρακατσάνη και Μηλιάδη).

Την αφορμή γι' αυτή τη ρετρό δισκοπαρουσίαση μου έδωσε η ανακάλυψη (και αγορά) του δίσκου στο παλιό βινύλιο πρώτης εκτύπωσης πριν λίγες μέρες σε γνωστό δισκοπωλείο στο Μοναστηράκι (είχα, και έχω ακόμη, την πρώτη επίσημη κασέτα της εταιρίας αγορασμένη από ...τόοοτε που ήμουν μικρός, αλλά το παλιό μου ντεκ έχει πλέον παροπλιστεί, ελλείψει ανταλλακτικών!...) και είναι ένας δίσκος που σας προτείνω (για βινύλιο δύσκολο, αλλά ενδεχομένως να τον βρείτε σε cd, καθώς είχε εκδοθεί και στο φορμάτ αυτό το 1995).

Πηγές: Discogs, Rocking